Współcześnie z różnego typu alergiami borykają się miliony ludzi na całym świecie. Alergenów (czynników mogących spowodować alergie) jest tak dużo, że w trakcie badań łączy się je w grupy. Wśród nich można wymienić jad owadów, leki, substancje występujące w produktach spożywczych, a także w powietrzu. Poza alergenami pokarmowymi oraz wziewnymi występują również kontaktowe, czyli takie, przy których alergię wywołuje bezpośredni kontakt ze skórą. Dzięki zaawansowanej diagnostyce można zbadać reakcje organizmu na poszczególne czynniki, a następnie dobrać odpowiednią metodę leczenia.

 

Diagnostyka testy alergiczne – jak się do nich przygotować?

Niejednokrotnie diagnostyka skupiona na alergiach zajmuje wiele czasu, dlatego warto poznać wcześniej najważniejsze informacje na jej temat. Przed diagnostyką pacjent powinien umówić się na konsultację ze specjalistą, który przekaże mu konkretne wytyczne, zgodne z rodzajem badania. Testy alergiczne wymagają stosowania się do określonych zaleceń. Przykładowo: jeśli osoba planująca je przejść przyjmuje leki, które mogłyby utrudnić interpretację wyników, być może będzie je musiała odstawić na podany przez lekarza czas.

Kiedyś znaczenie miał termin badania. Aby wynik był jak najbardziej wiarygodny, testy alergologiczne ze skóry należało wykonywać wtedy, gdy pacjent nie borykał się z objawami alergii. Jeżeli czynnikiem powodującym reakcję alergiczną są pyłki, trzeba było poddać się diagnostyce poza czasem pylenia. Teraz, dzięki testom z krwi, badania można wykonywać cały rok i nie trzeba się do nich specjalnie przygotowywać.

 

Rodzaje testów alergicznych – podstawowy podział

Istnieje kilka podstawowych badań umożliwiających wykrycie uczulenia na konkretną substancję. Czym różnią się pomiędzy sobą poszczególne testy alergologiczne? Przede wszystkim odróżnia je od siebie metodyka oraz sposób przeprowadzania. Inaczej się je interpretuje, prócz tego mają inną przydatność kliniczną. Przez wzgląd na swoją złożoność oraz liczbę potencjalnych alergenów do najtrudniejszych alergii należą pokarmowe, oraz na leki.

Wśród najpopularniejszych testów można wymienić testy alergiczne skórne. Dzielą się na punktowe oraz płatkowe. Pierwsze zwykle zaleca się przy podejrzeniu uczulenia na alergeny wziewne czy atopowym zapaleniu skóry. SPT wykonuje się także w diagnostyce alergii IgE-zależnych (natychmiastowych) oraz przy niektórych alergenach pokarmowych.

Odpowiedni zestaw czynników dobiera specjalista, opierając się na danych otrzymanych w trakcie wywiadu lekarskiego. Testuje je na skórze przedramienia, na której nie powinno być wykwitów. Alergen zostaje naniesiony na skórę (w niewielkiej ilości, np. kropli). Następnie lekarz delikatnie ją nakłuwa, aby wprowadzić substancję do organizmu. W ten sam sposób przeprowadza test z użyciem roztworu soli fizjologicznej oraz środków kontrolnych z histaminą. Po upływie kwadransa specjalista odczytuje wynik badania. Porównuje reakcje ciała na czynnik powodujący alergię oraz na preparaty kontrolne. Wynik będzie dodatni, kiedy pojawi się tzw. bąbel alergenowy. To symptom towarzyszący rumieniowi oraz swędzeniu bardziej intensywnym to, które występuje po teście z zastosowaniem histaminy.

Drugi rodzaj testów skórnych to naskórkowe testy płatkowe (NPT). To testy alergiczne mające wywołać niewielkie zapalenie na skórze pleców. Wykonuje się je w kontrolowanych warunkach, nakładając alergen na skórę nad oraz między łopatkami. Mogą występować w formie stałej, zazwyczaj jednak nasącza się nimi krążki bibuły bądź umieszcza w wazelinie w specjalnych plastrach. W ramach testu przykleja się je do skóry na kilka dni do tygodnia – czas odczytu zależy od działania konkretnego alergenu.

Opisując rodzaje testów alergicznych, nie można pominąć a nawet należy przede wszystkim wskazać na korzyści wynikające z badań z krwi. Poddają się im osoby, które nie mogą odstawić farmakoterapii, a stosowane leki będą wpływać na wyniki. Diagnostyka alergologiczna oparta na krwi pozwala na oznaczenie przeciwciał IgE skierowanych przeciwko potencjalnym alergenom. Testy serologiczne (z krwi) są oczywistą i bezpieczną alternatywą dla testów skórnych. Dlaczego? Brak ograniczeń wiekowych: testy można wykonać u osób w każdym wieku, w tym u dzieci. Jest bezpieczny dla kobiet w ciąży, dla osób z podejrzeniami konkretnych uczuleń i mogą je wykonywać nawet osoby z chorobami skóry.

 

Testy alergiczne u dzieci – czy są ograniczenia?

Badania mające na celu wykrycie czynnika alergizującego przeprowadza się również u małych pacjentów. Polecane testy alergiczne u dzieci to testy serologiczne (z krwi). Pobiera się zwykle do 2ml krwi, która jest przekazywana do laboratorium w celu przeprowadzenia badań. Wyniki są zwykle znane w ciągu kilku dni.

 

Testy alergiczne prywatnie czy na NFZ?

W sytuacji, gdy u kogoś pojawiają się dokuczliwe objawy takie jak łzawienie oczu, katar, wysypka, ból brzucha albo duszności, mogą to być oznaki alergii. Aby upewnić się, a przede wszystkim wdrożyć optymalną metodę leczenia, niezbędna będzie odpowiednia diagnostyka. Testy alergiczne można wykonywać w placówce mającej kontrakt z Narodowym Funduszem Zdrowia albo prywatnie. Część badań obejmuje system refundacji, dlatego można wziąć pod uwagę wizytę w państwowym ośrodku. Niekiedy jednak dolegliwości są tak dotkliwe, że borykająca się z nimi osoba nie chce czekać na termin. Wtedy z pomocą przychodzą placówki lecznicze prywatne, w których można umówić się na konsultację oraz badania w szybkim czasie, bez kolejek.